Van de voorzitter
Na vele hoopgevende ideeën en plannen van vorig jaar - denk aan water en bodem sturend, grondwaterpeil omhoog, verbetering waterkwaliteit en biodiversiteit, integraal en in goede samenwerking met alle betrokkenen uitwerken en realiseren - komt het er nu op aan. De uitslagen van de verkiezingen voor de provinciale staten en de waterschapsbesturen in maart zullen in belangrijke mate bepalen of de veelbelovende intenties ook werkelijk goed uitgewerkt en gerealiseerd worden. Dus ga vooral stemmen en kies wijs!
In de vorige nieuwsbrief schreef ik over enerzijds de vele complimenten en aanmoedigingen vanuit de betrokken provincie. Maar ook dat de provincies nu niet willen bijdragen aan het voorbereiden van een aanvraag voor kwalificatie door Unesco. De aanmoedigingen aanvaarden wij in dank en stimuleren ons door te gaan met onze missie. Het Bestuur en Strategisch Beraad hebben unaniem uitgesproken dat we op de ingezette koers verder gaan. We gaan door met het vertellen over de aardkundige, ecologische en cultuurhistorische waarden en het water en de verbreding van het draagvlak. Goed te beseffen dat het Geopark niets minder is dan een positieve impuls voor duurzame ontwikkeling van onze regio!
Met enige regelmaat wordt ons gevraagd: "Wat is nu het verschil van een Geopark met Werelderfgoed?". Even verderop in deze nieuwsbrief legt Unesco dat nog een keer uit. Anders dan bij Werelderfgoed ligt bij een Geopark de regie bij het gebied zelf. Het doel van een Geopark is duurzame ontwikkeling. Het gebied gaat dus "niet op slot"; de eigenaren bepalen zelf, binnen de bestaande wet- en regelgeving, wat waar hoe ontwikkeld wordt.
In Geo.brief 8 - en deze nieuwsbrief - een uitgebreid artikel over ons Geopark, getiteld: "De waterrijke ruggengraat van Nederland", samengesteld door onze medewerker Piet van Driel. Een mooi verhaal over het ontstaan, de waterbel en wat er zoal te zien is.
Goed nieuws: niet alleen provincie Utrecht, maar ook provincie Noord-Holland heeft laten weten financieel bij te dragen aan het publieksboek dat we dit jaar van het hele Geopark-gebied willen gaan maken. Het brengt de realisatie weer een flink stuk dichterbij!
En nog meer goed nieuws. We verwelkomen 2 nieuwe Partners: Bezoekerscentrum Grebbelinie en Landgoed Prattenburg. Het Bezoekerscentrum Grebbelinie is een verzamelpunt en startpunt voor het verkennen van de Grebbelinie aan de oostkant van het Geopark. Familielandgoed Prattenburg in het zuiden beslaat ruim 445 hectare en wordt al sinds de 17e eeuw gekoesterd en beheerd door de familie Van Asch van Wijck.
Al eerder berichtten wij over de programma's Blauwe Agenda (in Utrecht) en Toekomstbestendige Heuvelrug Gooi en Vechtstreek (in Noord-Holland). Met vertegenwoordigers van beide afgelopen tijd gesprekken gevoerd. Beide trajecten zijn van groot belang voor onze toekomst. De kern: samenwerken aan een robuust en toekomstbestendig watersysteem. Voor het Geopark bestaat er eigenlijk geen provinciegrens, maar gelukkig sluiten doelen en aanpak goed op elkaar aan. Verderop in deze nieuwsbrief een bijdrage van Susan Claessens met een prachtig voorbeeld: het regenwaterproof maken van Amerongen: regenwater niet langer afvoeren via het riool, maar terug brengen in de bodem.
En ook in deze nieuwsbrief weer een interessante bijdrage van Hans Hoes, zoals ook verschenen in het tijdschrift van de Vereniging Vrienden van het Gooi. Dit keer over Geosite de Horstermeerpolder. In nieuwsbrief 33 berichtten we al over onderzoek dat daar gedaan werd. Nu meer over de polder zelf. De polder is vergelijkbaar met de noordelijker gelegen Geosite Naardermeer. Maar in tegenstelling tot het Naardermeer is het destijds wel gelukt het Horstermeer te ontwateren.
We mochten afgelopen jaar 790,- euro ontvangen aan donaties, waarvoor we de gulle gevers uiteraard zeer dankbaar zijn!
De financiering voor de projecten Gooise Meren/Weesp/Wijdemeren en Regio Amersfoort is helaas nog niet rond; we zijn nog op zoek naar de financiën die we nu nog tekort komen.
Hartelijke groeten,
Marc Hofstra
Waarvan akte . . .
Er blijkt af en toe nog enig misverstand over de mate van bescherming van de diverse soorten Unesco gebieden. Omdat die bij Werelderfgoed nogal strikt zijn, sterk conserverend van aard, wordt al snel aangenomen dat dit bij Geoparken ook wel zo zal zijn. Dat is dus een misverstand. Bij een Geopark ligt de regie bij het gebied zelf, het doel is duurzame ontwikkeling en het gebied gaat dus "niet op slot". De provincies Drenthe, Noord-Brabant, Zeeland en Limburg hebben hier goede nota van genomen en ondersteunen respectievelijk Geopark de Hondsrug, Geopark Scheldedelta in oprichting en Geopark Peelhorst en Maasvallei in oprichting ruimhartig. Onderstaand in een eenvoudig schema de uitleg van Unesco-NL zelf:
Ons Geopark in de Geo.brief-8
, het lijfblad voor de professionele aardwetenschappers
De Geo.brief is een gezamenlijke uitgave van het KNGMG en het NWO-domein Exacte en Natuurwetenschappen (ENW). Het KNGMG, opgericht in 1912, is de overkoepelende organisatie van aardwetenschappers en studenten aardwetenschappen in Nederland. De NWO is de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.
Op verzoek van de Geo.brief redactie is een samenvattend artikel gemaakt over ons Geopark met de door hen gekozen titel 'De waterrijke ruggengraat van Nederland'.
Met o.a.
De waterbel / De ruggengraat van het Geopark wordt gevormd door de Utrechtse Heuvelrug en de Gooise stuwwal. Het watersysteem van de Utrechtse Heuvelrug is onder te verdelen in drie zones: het plateau, de flank en de voet . . .
Spanningsveld tussen bovengrond en ondergrond / In 1122 werd op initiatief van bisschop Godebald van Utrecht de Kromme Rijn afgedamd bij Wijk bij Duurstede. Deze gebeurtenis wordt gezien als het begin van het waterbeheer in Nederland. Waterbeheer, een belangrijk thema voor het Geopark, wordt gezien milieu en klimaat, steeds belangrijker. Water is deel van de ondergrond, al kun je er niet op staan en is het min of meer doorzichtig . . .
Nieuwe Partner
Bezoekerscentrum Grebbelinie
Het centrum is een verzamelpunt en startpunt voor het verkennen van de Grebbelinie. De fraaie ligging op het Fort aan de Buursteeg en de aansluiting op vele wandel- en fietspaden maakt het mogelijk om dit bijzondere Rijksmonument op een actieve manier te beleven.
Het binnenterrein van het fort leent zich uitstekend om te spelen en bewegen én om het fort tijdens een activiteit beter te leren kennen. Aan de balie is een mooie wandelroute verkrijgbaar van 2,5 km over de wallen en langs de kazematten en bunkers van het Fort aan de Buursteeg.
Zie ook www.grebbelinie.nl en www.bezoekerscentrumgrebbelinie.nl
Landgoed Prattenburg
Familielandgoed Prattenburg is gelegen in de gemeenten Veenendaal en Rhenen en beslaat ruim 445 hectare. Daarvan is 400 hectare bos, 30 hectare biologische landbouwgronden, 17 hectare historisch park en een aantal kleine heideterreinen. Het bos is opengesteld voor het publiek. Familielandgoed Prattenburg wordt al sinds de 17e eeuw gekoesterd en beheerd door de familie Van Asch van Wijck.
Henrick van Asch van Wijck tekende namens familielandgoed Prattenburg als Partner van het Geopark. Henrick: "Mooi en logisch ons hier als particulier landgoed bij aan te sluiten". Landgoedeigenaren zijn belangrijk voor het bos- en natuurbeheer.
zie ook www.prattenburg.nl en www.vriendenvanprattenburg.nl
Gemeente Utrechtse Heuvelrug werkt aan Amerongen Regenwaterproof
Waarom Amerongen Regenwaterproof ?
Amerongen ligt aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug. Het hoogte verschil tussen het hoogste en laagste punt in Amerongen is maar liefst 30 meter. Uit het hoger gelegen bosgebied komt veel water (soms heel snel) het dorp in. Door de klimaatverandering regent het steeds vaker en harder. Het riool in Amerongen kan al dit regenwater tijdens hevige regenbuien niet aan. Dit kan leiden tot wateroverlast op straat, in tuinen en woningen.
Gemeente Utrechtse Heuvelrug werkt sinds een aantal jaren aan het regenwaterproof maken van Amerongen. Tegelijk met dit project werkt de gemeente aan het tegengaan van verdroging en hitte en het vergroenen van straten. Hoe en waarom leest u in dit artikel.
Water en Bodem sturend
Op 25 november 2022 stuurde Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat een brief aan de Tweede Kamer met de volgende aanhef:
Deze brief gaat over ons water en onze bodem. Letterlijk de basis van ons bestaan, en daarmee van groot belang voor iedereen. We willen als kabinet meer rekening houden met deze basis, bij besluiten die we nemen over de indeling van ons land. In deze brief vertellen we waarom en hoe.
en...
Tot slot
De kennis die ons eeuwenlang heeft geholpen om water en bodem aan te passen, zodat we hier fijn kunnen wonen en leven, helpt ons nu om in een veranderd klimaat te zorgen voor een veilig en gezond leven in Nederland. Niet voor niks staat Nederland internationaal bekend als waterexpert. Voorop staat dat water en bodem sturend zijn bij alle ruimtelijke ontwikkelingen. Zo kunnen we toekomstige problemen, maar ook hoge kosten en verdere schade voorkomen. Daarvoor moeten keuzes gemaakt worden. Daar hebben we uiteindelijk allemaal baat bij.
Deze brief is echter 32 blz. lang, dus hierbij een ingekorte versie van 3,5 blz.
De Horstermeerpolder
Bijdrage van Hans Hoes, Vrienden van het Gooi
De Horstermeerpolder, één van onze geosites, is een interessant voorbeeld van de al lang durende strijd tegen het water, veroorzaakt door de kwel vanuit de Utrechtse Heuvelrug, maar ook van de problematiek van de verzilting. zie verder ...
Podcast
De website van het Geopark kan in 11 verschillende talen gelezen worden door een simpele taalknop in te drukken. Dat maakt hem zeer geschikt voor uw buitenlandse familie, vrienden, kennissen, collega's of buren om wat meer te weten te komen over hun al of niet tijdelijke leefomgeving. Wellicht is dit ook handig om de Nederlandse taal wat beter te leren kennen. Onlangs werd Oekraïens toegevoegd.
Om deze doelgroep hiervoor te enthousiasmeren maakten wij een podcast van ca. 23 minuten waarin in de Engelse taal een overview wordt gegeven van ons Geopark.
Het verzoek is om deze doelgroep hierover te informeren door de link breed te verspreiden, waarvoor dank.
Ons burgerinitiatief heeft geen vaste inkomsten, elke bijdrage helpt en is zeer welkom op
NL62 RABO 0322 0867 60, t.n.v. Stichting Geopark Heuvelrug Gooi en Vecht , officieel erkend als ANBI.
Helpt u mee anderen te attenderen op de mogelijkheid zich in te schrijven voor deze Nieuwsbrief?